ఆకాశం నుంచి నది ప్రవాహం తరహాలో మహాకుంభవృష్టి
హైదరాబాద్ : పర్యావరణంలో ఏర్పడ్డ మార్పుల కారణంగా ఇప్పటికే ప్రపంచవ్యాప్తంగా వాతావరణంలో అనూహ్య మార్పులు ఏర్పడడం తెలిసిందే. ఎల్ నినో, లానినో ఇందులో భాగంగా వచ్చినవే. కొన్నిచోట్ల విపరీతమైన వర్షాలు, ఇంకొన్ని చోట్ల అతి తీవ్రమైన కరువు ఏర్పడడం చూస్తున్నాం. ఈ క్రమంలోనే కొన్నిచోట్ల క్లౌడ్ బరస్ట్ (మేఘ విచ్చిత్తి)లు కూడా భారత్ సహా పలు దేశాలను వణికిస్తున్నాయి. అరగంట నుంచి గంట వ్యవధిలో 15 నుంచి 30 సెంటిమీటర్ల వర్షం కురవడం క్లౌడ్ బరస్ట్ ప్రత్యేకత. అయితే క్లౌడ్ బరస్ట్కు మించిన మైక్రో బరస్ట్ ప్రపంచ దేశాలను వణికిస్తోంది. అమెరికాలోని టెక్సాస్ రాష్ట్రంలో ఆస్టిన్లో కొన్ని నెలల క్రితం మైక్రో బరస్ట్ కారణంగా వున్నట్లుండి పెద్ద మేఘం సుడిగాలి తరహాలో నదీ ప్రవాహం మాదిరిగా ఒక్క ఉదుటున ఊడి, పడి ఆ ప్రాంతాన్ని ముంచెత్తింది.
మైక్రో బరస్ట్ అంటే ఏమిటీ?
భూకంపం సమయంలో సముద్రం లో ఏర్పడే సునామిల తరహాలో నీరు ఒక్కసారిగా ఊళ్లను ముంచెత్తినట్లు మైక్రో బరస్ట్ వల్ల మహా కుంభవృష్టి ఆస్టిన్ను అమాంతం మొన్న ఉత్తం ఖండ్లోని దరాళినికబళించినట్లు తుడిచి పెట్టింది. మైక్రో బరస్ట్ అంటే ఏమిటీ? ఇంతకు మైక్రో బరస్ట్ అంటే ఏమిటనేది ఇప్పుడు వాతావరణ శాస్త్రవేత్తలతో (Meteorologists) పాటు సామాన్యులను కలవరపరుస్తోంది. క్లౌడ్ బరస్ట్ వల్ల 20 నుంచి 30 కిలోమీటర్ల పరిధిలో గంట వ్యవధిలో పది నుంచి 20 లేదా అంతకు మించిన వర్షపాతం నమోదవుతుంది. కానీ మైక్రో బరస్ట్ అలా కాదు. శక్తివంతమైన ఉరుములతో కూడిన మేఘంలోని చల్లని గాలి బలమైన నిలువు ప్రవాహంలో భూమి వైపుకు తోసుకువస్తుంది. ఈ సుడిగాలి తనతో పాటు మేఘంలో వున్న నీటిని కూడా అత్యంత వేగంగా కిందకు లాగేస్తుంది.
శాస్త్రజ్ఞులు మైక్రో బరస్ట్ గా నామకరణం చేశారు
దీంతో సాధారణ వర్షం మాదిరిగా చినుకులుగా కాకుండా భారీ నీటి స్తంభంలా ఆకాశం నుంచి ఓ నది భూమిపైకి జారి పడి పోయిందా? అన్నట్లుగా పరిస్థితి వుంటుంది. మేఘాలను తోసుకుంటూ వచ్చే వేగమైన గాలి ప్రవాహం భూమిని తాకినపుడు అది నక్షత్ర ఆకారంలో అన్ని దిశలకు వ్యాపిస్తుంది. దీనినే శాస్త్రజ్ఞులు మైక్రో బరస్ట్ (Micro Burst) గా నామకరణం చేశారు. ఈ ప్రక్రియలో గంటకు 200 నుంచి 250 కిలోమీటర్ల వేగంతో సుడిగాలులు ఏర్పడతాయి. మైక్రో బరస్ట్లు అమెరికాలో ఏర్పడే టొర్నాడోలా ఒకేలా కనిపించినా వీటిలో తేడాలుంటాయి, టోర్నాడోలో గాలి సుడిగుండంలా తిరుగుతూ అవి,ఏర్పడిన చోటే నష్టాన్ని కలిగిస్తాయి. కానీ మైక్రో బరస్ట్లు గాలి నేరుగా భూమిని చేరి అన్ని దిశలకు వ్యాపించి అతి భారీ నష్టంచే కూరుస్తుంది. 2024లో అమెరికాలోని టెక్సాస్లో గల ఆస్టిన్లో ఏర్పడ్డ మైక్రో బరస్ట్ భారీ నష్టాన్ని మిగిల్చింది.
మేరీ ల్యాండ్లో గల ఆండ్రూస్ ఎయిర్ ఫోర్స్ బేస్ లో
అంతకు ముందు 2020లో ఆస్ట్రే లియాలోని పెర్త్లోనూ ఇలాంటి మహా కుంభవృష్టి పెను విషాదాన్ని మిగిల్చింది. ఆకాశం నుంచి వర్షం సునామీలా భూమిపై పడినట్లుగా అప్పటి దృశ్యాలు తాజాగా సోషల్ మీడియాలో వై రల్ అవుతున్నాయి. వాస్తవానికి మైక్రో బరస్ట్ 1983లో అమెరికాలోని మేరీ ల్యాండ్లో గల ఆండ్రూస్ ఎయిర్ ఫోర్స్ బేస్ లో తీవ్ర నష్టాన్ని మిగిల్చింది. ఈ సమయంలో ఇక్కడ గంటకు 240 కిలోమీటర్ల వేగంతో గాలి వీచింది. దీని తరువాత 198 4లో అమెరికాలోని సౌత్ డకోటా రొవెనాలోనూ సంభవించి తీవ్ర నష్టాన్ని కలిగిం చింది. ఈ సమయంలో ఇక్కడ గాలి 257 కిలోమీటర్ల వేగంతో వీచింది. ఇక భారత్లో కూడా కొన్నేళ్లుగా వాతావరణంలో పెనుమార్పులు సంభవిస్తుండంతో రాబోయేరోజుల్లో క్లౌడ్ బరస్ట్ల స్థానంలో మైక్రో బ రస్ట్లు ఏర్పడడం ఖాయంగా కనిపిస్తుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
మైక్రో బర్స్ట్ ఎప్పుడు ఏర్పడుతుంది?
ఎక్కువగా ఉరుములు, మెరుపులు, భారీ వర్షాలు కురిసే సమయంలో, ప్రత్యేకంగా వర్ష మేఘాల కింద ఉన్న గాలిలో భారీ చల్లదనం ఏర్పడినప్పుడు.
దీని ప్రభావం ఎంత ప్రమాదకరం?
మైక్రో బర్స్ట్ గాలివేగం గంటకు 160 కి.మీ. వరకు చేరుతుంది. ఇది విమానాల టేకాఫ్, ల్యాండింగ్ సమయంలో చాలా ప్రమాదకరం. భవనాలు, వృక్షాలు, విద్యుత్ స్తంభాలు కూలిపోయే ప్రమాదం ఉంటుంది.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Read also:
