పిల్లలు చిన్నవాళ్లే కదా అని వారి ప్రవర్తనను నిర్లక్ష్యం చేయడం తల్లిదండ్రుల తరచూ చేసే పొరపాటు. ప్రత్యేకించి వారు అబద్ధాలు చెబితే “అంతే అనుకోవడం” మానసికాభివృద్ధిపై ప్రభావం చూపించవచ్చు. మొదట్లో చిన్న చిన్న అబద్ధాలతో ప్రారంభమైనది, తరువాత పెద్ద మోసాల వైపు దారి తీసే ప్రమాదం ఉంది. ఇది కేవలం ప్రవర్తనా సమస్య కాదు, వారి లోపలి భావోద్వేగాలను అర్థం చేసుకోవాల్సిన అవసరం ఉన్న విషయం.
పిల్లల మనస్సు ఇంకా అభివృద్ధి చెందుతూనే ఉంటుంది. 2-3 ఏళ్ల వయసులో పిల్లలు అబద్ధం అనే భావన పూర్తిగా అర్థం చేసుకోలేరు. వారి ఊహాశక్తిలో ఏదైనా ఊహించి చెబుతారు, అది అబద్ధమో నిజమో అనే స్పష్టత ఉండదు. 4-5 ఏళ్లకి వారు “నిజం vs అబద్ధం” మధ్య తేడా అర్థం చేసుకోవడం ప్రారంభిస్తారు. కానీ ఎందుకు అబద్ధం చెప్పారు? అనే ప్రశ్నకు వారి సమాధానం చాలా సందర్భాల్లో “నన్ను ఎవరూ బాధపెట్టకూడదనే” ఉద్దేశ్యంతో ఉంటుంది.
పిల్లలు అబద్ధాలు చెప్పే ప్రధాన కారణాలు
భయం – తల్లిదండ్రుల రియాక్షన్ పట్ల భయం
తప్పు చేసినప్పుడు నిజం చెప్పి తిట్టులు తినడం కన్నా అబద్ధం చెప్పి తప్పించుకోవడం బెటర్ అనే భావన ఏర్పడుతుంది. ఇది చిన్న వయస్సులోనే అభివృద్ధి చెందుతుంది. “ఎందుకిలా చేశావ్?” అని ఎదురు ప్రశ్నలతో, గట్టిగా అరవడం, కొట్టడం వంటివి పిల్లల్లో భయాన్ని పెంచుతాయి. వారు మనకిష్టపడే జవాబునే ఇవ్వాలని భావించి అబద్ధం చెబుతారు.
పనిష్మెంట్ నుండి తప్పించుకోవాలనే ప్రయత్నం
తప్పులు చేసిన తర్వాత శిక్షలు ఎదుర్కోవడం పెద్దగా ఇష్టం ఉండదు. కొంతమంది తల్లిదండ్రులు చిన్న చిన్న పొరపాట్లకూ తీవ్రంగా స్పందిస్తారు. ఉదాహరణకు, “పెన్సిల్ ఎవరిది?” అన్న ప్రశ్నకు “నాది కాదు” అని చెప్పడం — నిజానికి వాళ్లదే అయినా. ఎందుకంటే చెప్పిన వెంటనే తిడతారన్న భయం ఉంటుంది.
తల్లిదండ్రులని ఇంప్రెస్ చేయాలనే ఆశ
పిల్లలు ఎక్కువగా తల్లిదండ్రుల నుంచి పొగడ్తల కోసం తహతహలాడుతుంటారు. అబద్ధం చెప్పినా మీరు హ్యాపీగా ఉన్నారంటే, వారి మనసులో అది ప్రేరణగా మారుతుంది. ఉదాహరణకు, వాళ్ల క్లాస్లో టాప్ ర్యాంక్ రాలేదైనా రాగా చెప్పడం ఎందుకంటే మీరు మురిసిపోయే ప్రయత్నం వాళ్లు చూడాలనుకుంటారు.
అభద్రతా భావం (Insecurity)
పిల్లలు తమ గురించి తల్లిదండ్రులు తక్కువగా ఆలోచిస్తున్నారన్న భావనలోకి వెళ్తే, అబద్ధాలు చెప్పి తమను గమనించించుకోవాలని ప్రయత్నిస్తారు. ఇదే సమయంలో ఇతర పిల్లల్ని పొగడటం, తమను తక్కువగా చూసినట్టు ఫీల్ అవటం వల్ల కూడా అబద్ధాల ద్వారా విశ్రాంతిని వెతుకుతారు.
సామాజిక ఒత్తిడులు, హోదా (Social Pressure)
పిల్లల మిత్ర వలయాల్లో ఉన్న ఒత్తిడులు కూడా అబద్ధాలకు దారితీస్తాయి. ఎవరైనా “నేను అలా చేశాను, ఇలా చేశాను” అని చెప్పినప్పుడు, తమ స్థాయిని నిలుపుకోవాలన్న ఉద్దేశంతో పిల్లలు కూడా అలానే అబద్ధంగా చెప్పడం మొదలెడతారు.
తల్లిదండ్రులుగా మన పాత్ర ఏమిటి?
అబద్ధం చెప్పడాన్ని దండించే కన్నా, అర్థం చేసుకునే ప్రయత్నం చేయాలి. కొన్ని ముఖ్యమైన మార్గదర్శకాలు
ప్రశాంతంగా స్పందించండి
పిల్లలు అబద్ధం చెప్పినప్పుడు అగ్రెసివ్ గా స్పందించవద్దు. “ఇది నిజం కాకపోవచ్చని నాకు అనిపిస్తోంది, నిజం చెప్పమంటే నేను కోప్పడను” అనేలా వారితో మాట్లాడాలి.
ఒత్తిడిని తగ్గించండి
నిజం చెప్పిన తర్వాత తిడతారు, కొడతారు అనే భావన పిల్లల్లో లేకుండా చూడండి. ఓపికతో, ప్రేమగా వారి తప్పును చూపించాలి. “నువ్వు నిజం చెప్పినందుకు నన్ను గౌరవిస్తున్నట్టు ఉంది” అనే ఫీలింగ్ ఇవ్వండి.
అబద్ధం వెనుక కారణం తెలుసుకోండి
ఏదైనా అబద్ధం చెప్పారు అంటే — దాని వెనుక “ఎందుకు?” అన్నది ముఖ్యమైన ప్రశ్న. వాళ్ల భావోద్వేగాల్ని అర్థం చేసుకుని, సరైన సమయంలో వారితో మాట్లాడండి.
Read also: children: పిల్లలకి క్రమశిక్షణతో కూడిన నడవడిక నేర్పండి
