అత్యంత భారీ మతపరమైన వేడుక అయిన మహాకుంభమేళా ఉత్తరప్రదేశ్లోని ప్రయాగ్రాజ్ లో 45 రోజుల పాటు అంగరంగ వైభవంగా నిర్వహించబడింది. మహాశివరాత్రి రోజున ఈ మహోత్సవం అధికారికంగా ముగిసింది. ఈసారి 66 కోట్ల మంది భక్తులు గంగ, యమున, సరస్వతి నదుల సంగమంలో పవిత్ర స్నానం ఆచరించడం విశేషం. ఇది అమెరికా మొత్తం జనాభా కంటే రెట్టింపు సంఖ్య కావడం గమనార్హం.
ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద మత సమ్మేళనమైన మహాకుంభమేళా ముగిసింది. ఉత్తరప్రదేశ్లోని ప్రయాగ్రాజ్లో 45 రోజులపాటు జరిగిన ఈ వేడుక బుధవారం మహాశివరాత్రితో పరిసమాప్తమైంది. ఈసారి దాదాపు 66 కోట్ల మంది భక్తులు గంగ, యమున, సరస్వతి నదుల సంగమంలో స్నానమాచరించి సరికొత్త రికార్డు సృష్టించారు. అమెరికా జనాభా 34 కోట్ల మంది కాగా, అంతకు రెట్టింపు సంఖ్యలో కుంభమేళాకు భక్తులు తరలిరావడం విశేషం.
వచ్చే మూడేళ్లలో మరో కుంభమేళా ఎందుకు?
కుంభమేళాలు ఒక ప్రత్యేకమైన గణన పద్ధతి ప్రకారం జరుగుతాయి. ఇవి మూడేళ్లకోసారి జరిగే క్రమంలో ఉంటాయి.
నాలుగేళ్లకోసారి జరిగే కుంభమేళా – ఇది సాధారణ కుంభమేళాగా గుర్తించబడుతుంది.
ఆరేళ్లకోసారి అర్ధ కుంభమేళా – ఇది పూర్తి కుంభమేళాకు అరవంతు మాత్రమే ఉండే ఘనోత్సవం.
12 ఏళ్లకోసారి పూర్ణ కుంభమేళా – ఇది అత్యంత ప్రాముఖ్యత కలిగిన కుంభమేళా.
144 సంవత్సరాలకు ఒకసారి మహాకుంభమేళా – ఇది అత్యంత అరుదుగా జరిగే మహోత్సవం. ఈ రకమైన విభజన కారణంగా, వచ్చే మూడేళ్లలో మరో కుంభమేళా జరగడం సాధారణమైన విషయమే.
మళ్లీ ఎప్పుడు జరుగుతుంది?
కుంభమేళా ముగిసిన వెంటనే, తదుపరి కుంభమేళా ఎప్పుడు, ఎక్కడ జరుగుతుందనే ఆసక్తి సహజం. వచ్చే కుంభమేళా 2027లో మహారాష్ట్రలోని నాసిక్లో జరుగనుంది. గోదావరి నదీ తీరాన ఉన్న త్రయంబకేశ్వరం వద్ద ఈ మేళా జరుగుతుంది. ఈ ప్రదేశంలో 12 జ్యోతిర్లింగాలలో ఒకటైన శివాలయం ఉండటం విశేషం. 2027 కుంభమేళా జులై 17 నుండి ఆగస్టు 17 వరకు కొనసాగనుంది.
మహాకుంభమేళా వైభవం
ఈసారి మహాకుంభమేళాకు ప్రపంచం నలుమూలల నుంచి కోట్లాది భక్తులు తరలి వచ్చారు. పలు దేశాలకు చెందిన హిందువులు, ఆధ్యాత్మిక నేతలు, ప్రముఖులు ఇందులో పాల్గొన్నారు. దేశీయంగా, ప్రధాని నరేంద్రమోదీ, ఉత్తరప్రదేశ్ సీఎం యోగి ఆదిత్యనాథ్, గుజరాత్ ముఖ్యమంత్రి భూపేంద్రభాయ్ పటేల్ వంటి రాజకీయ నాయకులు హాజరయ్యారు. ప్రముఖ పారిశ్రామిక వేత్తలు ముకేశ్ అంబానీ, గౌతం అదానీ, అనిల్ అగర్వాల్ వంటి వారు ఈ మహాకుంభమేళాలో పాల్గొన్నారు. అంతేకాక, బాలీవుడ్ నటులు అక్షయ్ కుమార్, కత్రినా కైఫ్, విక్కీ కౌశల్, కోల్డ్ ప్లే సంగీత బృందం గాయకుడు క్రిస్ మార్టిన్ వంటి ప్రముఖ కళాకారులు కూడా ఈ కార్యక్రమానికి హాజరై పవిత్ర నదిలో స్నానం చేశారు. అంతర్జాతీయంగా కూడా ఈ మహోత్సవానికి విస్తృత స్పందన లభించింది. మొత్తం 77 దేశాలకు చెందిన 118 మంది దౌత్యవేత్తలు కుంభమేళా విశేషాలను ప్రత్యక్షంగా అనుభవించేందుకు హాజరయ్యారు.
మహాకుంభమేళాలో ముఖ్య ఘట్టాలు
శ్రద్ధాల స్నానాలు – మకర సంక్రాంతి, మౌని అమావాస్య, బసంత్ పంచమి, మహాశివరాత్రి రోజుల్లో పవిత్ర స్నానాలు అత్యంత ప్రత్యేకమైనవిగా ఉంటాయి.
నాగసాధువుల శోభాయాత్ర – సాధువులు తమ సంప్రదాయ ఆచారాలతో ప్రదర్శన ఇవ్వడం భక్తులకు విశేషంగా ఆకర్షిస్తుంది.
వేదపారాయణాలు, ధార్మిక ఉపన్యాసాలు – ప్రముఖ సన్యాసులు, పీఠాధిపతులు, గురువులు కుంభమేళా ప్రాంగణంలో ఆధ్యాత్మిక ప్రవచనాలు అందిస్తారు.
యజ్ఞాలు, హోమాలు – వివిధ యజ్ఞాలు, హోమాలు, పూజా కార్యక్రమాలు నిరంతరం కొనసాగుతాయి.
ధార్మిక ప్రదర్శనలు – కుంభమేళా సందర్భంగా పలు కళారూపాలు, నాటకాలు, ఆధ్యాత్మిక ప్రదర్శనలు నిర్వహిస్తారు.
భద్రతా ఏర్పాట్లు
కోట్లాది మంది భక్తులు హాజరవుతున్న నేపథ్యంలో, కుంభమేళా నిర్వహణకు భారీ భద్రతా చర్యలు తీసుకోబడతాయి. ఈసారి సుమారు 30,000 మంది పోలీసు సిబ్బంది, ఎన్డీఆర్ఎఫ్ బృందాలు, ప్రత్యేక బలగాలు భద్రతా చర్యల్లో పాలుపంచుకున్నాయి. డ్రోన్ కెమెరాలు, నైట్ విజన్ కెమెరాలు, 24/7 పటిష్టమైన నిఘా ఏర్పాట్లు చేయడం జరిగింది. ఈ మహామేళా సందర్భంగా ఆధ్యాత్మికత, సంస్కృతి, భక్తి శ్రద్ధ అంతటా వ్యాపించింది. కుంభమేళా ద్వారా భారతీయ సంస్కృతికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా గొప్ప గుర్తింపు లభించింది.
