తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మద్యం పాలసీ: సీఎంలు మాట మార్చిన చరిత్ర!
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మద్యం పాలసీ ఎప్పటికప్పుడు మార్పులకు గురవుతూ, సాంకేతికంగా ప్రజల అభిప్రాయాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని రాజకీయ నాయకులు తమ వైఖరిని మార్చుకుంటున్నారు. ముఖ్యంగా, ఎన్నికల సమయంలో మద్య నిషేధంపై ఇచ్చిన హామీలు, అధికారంలోకి వచ్చిన తరువాత తీసుకునే నిర్ణయాలు పూర్తిగా భిన్నంగా ఉంటున్నాయి.
మద్యం నిషేధంపై రాజకీయ హామీలు
ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో గత రెండు దశాబ్దాలుగా మద్యం పాలసీపై ముఖ్యమంత్రులు గణనీయమైన మార్పులు చేశారు. ముఖ్యంగా ఎన్నికల సమయంలో మద్య నిషేధాన్ని అమలు చేస్తామని చెప్పి, అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత ఆ హామీలను అమలు చేయకపోవడం రాజకీయంగా తరచూ చూస్తున్న పరిణామం.

- చంద్రబాబు నాయుడు: 1994 ఎన్నికల్లో ఎన్టీఆర్ మద్య నిషేధాన్ని అమలు చేశారు. అయితే 1997లో చంద్రబాబు నాయుడు ప్రభుత్వం ఆ నిషేధాన్ని ఎత్తివేసింది.
- వైఎస్ రాజశేఖర రెడ్డి: 2004లో అధికారంలోకి వచ్చిన తర్వాత మద్యాన్ని నియంత్రించడంపై దృష్టి పెట్టారు కానీ పూర్తిగా నిషేధించలేదు.
- జగన్ మోహన్ రెడ్డి: 2019లో మద్యాన్ని పూర్తిగా నిషేధిస్తామని హామీ ఇచ్చి, దశలవారీగా అమలు చేస్తామని చెప్పారు. కానీ ఆదాయ తగ్గుదల కారణంగా పూర్తిస్థాయిలో నిషేధం సాధ్యం కాలేదు.
- కేసీఆర్: తెలంగాణలో మద్యం ఆదాయాన్ని పెంచుతూ అనేకానేక రిటైల్ అవుట్లెట్లను మంజూరు చేశారు.
మద్యం పాలసీ వెనుక నిజమైన కారణాలు
- ఆర్థిక ప్రభావం – మద్యం అమ్మకాల ద్వారా రాష్ట్రాలకు పెద్దఎత్తున ఆదాయం వస్తుంది. మద్యం నిషేధం అమలు చేస్తే ప్రభుత్వానికి భారీగా ఆదాయనష్టం వాటిల్లుతుంది.
- ప్రజాభిప్రాయం – ఎన్నికల సమయంలో మద్యం నిషేధం మాట చెప్పి, ప్రజలకు ఆకర్షణీయమైన హామీ ఇవ్వడం రాజకీయంగా లాభదాయకంగా ఉంటుంది.
- రాజకీయ లబ్ధి – మహిళా ఓటర్ల మద్దతు పొందేందుకు మద్య నిషేధ హామీ ఇచ్చే అభ్యర్థులు, ఎన్నికల తర్వాత వ్యాపార ప్రయోజనాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని పాలసీ మారుస్తారు.
- సాంస్కృతిక, సామాజిక ప్రభావం – మద్యం వల్ల కుటుంబాల్లో కలహాలు పెరగడం, ఆరోగ్య సమస్యలు రావడం వంటి ప్రతికూల ప్రభావాలు ఉన్నప్పటికీ, ప్రజల మద్యం అలవాటును పూర్తిగా మార్చడం కష్టసాధ్యం.
మద్యపానంపై ప్రభుత్వాల తటస్థ వైఖరి
మద్యం అమ్మకాలను తగ్గించడానికి కొన్ని చర్యలు చేపట్టినప్పటికీ, దీన్ని పూర్తిగా నిషేధించడం సాధ్యమయ్యే పరిస్థితి కనిపించడం లేదు.
- పెరుగుతున్న ధరలు – మద్యం అమ్మకాలను నియంత్రించేందుకు ప్రభుత్వం ధరలను పెంచడం ద్వారా ఆదాయాన్ని కోల్పోకుండా కంట్రోల్ చేయాలని చూస్తుంది.
- నియంత్రిత లైసెన్సింగ్ విధానం – మద్యం అమ్మకాలకు పరిమితులు పెట్టే విధానాన్ని ప్రభుత్వం అనుసరిస్తూ, ఒకవైపు ఆదాయాన్ని పెంచుతూ, మరోవైపు నియంత్రణ విధిస్తోంది.
- స్పెషల్ షాపులు – ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలో ప్రత్యేక షాపుల ద్వారా మాత్రమే మద్యం విక్రయించాలనే విధానం కూడా కొనసాగుతోంది.
తొలి ప్రాధాన్యత ప్రజల ఆరోగ్యం కావాలా? లేదా ఆదాయమా?
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో మద్య పాలసీపై సీఎంలు మాట మార్చడాన్ని ప్రజలు గమనిస్తున్నారు. మద్యం నిషేధం పూర్తిగా అమలు చేస్తామని చెప్పినా, ఆర్థిక పరిస్థితుల దృష్ట్యా వెనక్కి తగ్గాల్సి వస్తోంది. ప్రజల ఆరోగ్యం, సమాజ శ్రేయస్సు కోసం నిర్ణయాలు తీసుకోవాల్సిన ప్రభుత్వాలు, వాస్తవానికి ఆదాయాన్ని అధికంగా దృష్టిలో ఉంచుకుని నడుచుకుంటున్నాయి.