రచయిత్రి, కార్యకర్త న్యాయవాది బాను ముష్తాక్(Banu Mushtaq) ప్రతిష్టాత్మక అంతర్జాతీయ బుకర్(International Booker Prize) బహుమతి 2025ను గెలుచుకున్నారు. ఈ అవార్డును అందుకున్న మొట్టమొదటి కన్నడ రచన హార్ట్ లాంప్(Heart Lamp). GBP 50,000 విలువైన ఈ బహుమతిని లండన్(London)లోని టేట్ మోడరన్లో జరిగిన కార్యక్రమంలో ముష్తాక్ వేదికను పంచుకున్నారు. బహుమతి డబ్బును దీపా భస్తీతో కలిసి అందజేశారు. ఆమె పుస్తకాన్ని ఆంగ్లంలోకి అనువదించారు.
చిత్రాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన హార్ట్ లాంప్
దక్షిణ భారతదేశంలోని పితృస్వామ్య సమాజాలను నావిగేట్ చేసే మహిళల “చమత్కారమైన, స్పష్టమైన, వ్యావహారిక, హృదయ విదారకమైన మరియు ఉత్తేజకరమైన” చిత్రాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన హార్ట్ లాంప్, ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ఆరు షార్ట్లిస్ట్ చేయబడిన శీర్షికలలో ప్రత్యేకంగా నిలిచింది. 1990 నుండి 2023 వరకు మూడు దశాబ్దాలుగా రాసిన పన్నెండు చిన్న కథల సంకలనం, కర్ణాటక గొప్ప మౌఖిక కథ చెప్పే సంప్రదాయాలలో లోతుగా పాతుకుపోయిన రోజువారీ మహిళల స్థితిస్థాపకత, ప్రతిఘటన, తెలివి మరియు సోదరభావాన్ని స్పష్టంగా సంగ్రహిస్తుంది. 2025 న్యాయనిర్ణేతల ప్యానెల్ అధ్యక్షురాలు మాక్స్ పోర్టర్ ఈ పుస్తకాన్ని “భాషను అల్లుకునే ఒక రాడికల్ అనువాదం, అనేక ఆంగ్ల భాషలలో కొత్త అల్లికలను సృష్టించడం” అని అభివర్ణించారు, దీనిని “ఇంగ్లీష్ పాఠకులకు నిజంగా కొత్తది” అని ప్రశంసించారు.
మనం ఒకరి మనస్సులలో ఒకరు జీవించవచ్చు
ముష్తాక్, ఈ విజయాన్ని వైవిధ్యం మరియు కథ చెప్పే శక్తికి విజయంగా చూస్తున్నారు, “ఈ పుస్తకం ఏ కథ కూడా ఎప్పుడూ చిన్నది కాదని, మానవ అనుభవపు వస్త్రంలో ప్రతి థ్రెడ్ మొత్తం బరువును కలిగి ఉంటుందని నమ్మకం నుండి పుట్టింది” అని ఆమె తన అంగీకార ప్రసంగంలో అన్నారు. “తరచుగా మనల్ని విభజించడానికి ప్రయత్నించే ప్రపంచంలో, సాహిత్యం కోల్పోయిన పవిత్ర ప్రదేశాలలో ఒకటిగా మిగిలిపోయింది, అక్కడ మనం ఒకరి మనస్సులలో ఒకరు జీవించవచ్చు, కొన్ని పేజీలు మాత్రమే.”
కర్ణాటక దైనందిన ప్రసంగం యొక్క సంగీతాన్ని మరియు బహుభాషా శైలిని కాపాడినందుకు ప్రశంసలు పొందిన దీపా భస్తి, ఈ విజయాన్ని “నా అందమైన భాషకు ఒక అందమైన విజయం” అని అభివర్ణించారు. కన్నడ, ఉర్దూ మరియు అరబిక్ పదాలను ఆంగ్ల వెర్షన్లో నిలుపుకోవడం ద్వారా, ఆమె పుస్తకం యొక్క బహుభాషా స్ఫూర్తిని కొనసాగించడానికి ప్రయత్నించింది “కర్ణాటకలో మనలో ఎవరూ ‘సరైన ఇంగ్లీష్’ మాట్లాడరు” అని బెంగళూరులోని చంపాకా బుక్స్టోర్లో ఇటీవల జరిగిన పుస్తక కార్యక్రమంలో భస్తి వ్యాఖ్యానించారు.
భారతీయ పాఠకుల కోసం అనువదిస్తున్నాను..
“మేము బహుళ భాషలు మాండలికాలలో ఉన్నాము. నేను భారతీయ పాఠకుల కోసం అనువదిస్తున్నాను – దాని వెనుక ఉద్దేశపూర్వక కన్నడ హమ్ను వారు వినాలని నేను కోరుకున్నాను.” TNIE కి ఇటీవల ఇచ్చిన ఇంటర్వ్యూలో, ముష్తాక్ ఇలా అన్నాడు, “నా సందర్భాల గురించి రాయమని నన్ను అడిగారు; నేను కూడా అలాగే చేశాను. కానీ అదే సమయంలో, నేను ‘ముస్లిం మహిళ’ గుర్తింపులోనే పరిమితం కాకూడదనుకున్నాను.”
₹399 ధరకు పెంగ్విన్ రాండమ్ హౌస్ ఇండియా ప్రచురించిన హార్ట్ లాంప్ అంతర్జాతీయ బుకర్ బహుమతిని గెలుచుకున్న మొదటి చిన్న కథల సంకలనం మరియు 2022లో గీతాంజలి శ్రీ రాసిన “టూంబ్ ఆఫ్ సాండ్” తర్వాత అవార్డును గెలుచుకున్న రెండవ భారతీయ శీర్షికగా ఇది గుర్తింపు పొందింది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అందరూ చదవాలి
ఇంటర్నేషనల్ బుకర్ ప్రైజ్ నిర్వాహకురాలు ఫియామెట్టా రోకో ఈ పుస్తకాన్ని “మహిళల హక్కుల కోసం శాశ్వత పోరాటానికి నిదర్శనం, సానుభూతి మరియు చాతుర్యంతో అనువదించబడింది” అని పిలిచారు, దీనిని “ప్రపంచవ్యాప్తంగా పురుషులు మరియు మహిళలు చదవాలి” అని కోరారు. హార్ట్ లాంప్తో పాటు, 2025 షార్ట్లిస్ట్లో డానిష్, ఫ్రెంచ్, జపనీస్ మరియు ఇటాలియన్ నుండి అనువదించబడిన రచనలు ఉన్నాయి. ప్రతి షార్ట్లిస్ట్ చేయబడిన శీర్షికకు GBP 5,000 లభించింది, దీనిని రచయిత మరియు అనువాదకులు పంచుకున్నారు.