యాసంగి సమయంలో కూడా ఇతర పంటల సాగు కంటే వరి సాగుకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వడంతో, రాష్ట్రం తన విలువైన నీటి వనరులపై ఎక్కువగా ఆధారపడుతోంది. నేరుగా సాగు చేసే ప్రక్రియకు ఈ పంట అనుకూలంగా ఉంటుంది. దాని విశ్వసనీయత చాలా మంది రైతులకు అంతిమ ఎంపికగా చేస్తుంది.
అయితే, వరి కోసం అవసరమైన తీవ్రమైన నీటిపారుదల నీటిపారుదల అధికారులలో తీవ్రమైన ఆందోళనలను రేకెత్తించింది. కాళేశ్వరం లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ ప్రాజెక్ట్ వంటి కీలక ప్రాజెక్టులను పనిలేకుండా ఉంచడం వల్ల నీటి వనరులు పరిమితంగా, ఒత్తిడికి గురవుతున్నాయి. ఇది తీవ్రమైన సవాలును విసురుతుంది.
వరి సాగుకు విస్తృతమైన, ప్రణాళిక లేని విధానం ఇప్పుడు ప్రశ్నార్థకం. వరి నీటితో నడిచే పంటగా ప్రసిద్ధి చెందింది. వరి సాగు ప్రక్రియల ప్రస్తుత స్థితిపై నీటిపారుదల అధికారులు తమ నిరాశను వ్యక్తం చేశారు. సమన్వయం లేని, విస్తృతమైన వరి నాటడం నిలకడగా లేదని, ఈ ప్రాంత నీటి వనరుల దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్యాన్ని బలహీనపరుస్తుందని వారు వాదిస్తున్నారు. ఈ అధికారులు నీటి లభ్యత మరియు ఇతర పంటల అవసరాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని వరి సాగుకు మరింత వ్యూహాత్మక మరియు ప్రణాళికాబద్ధమైన విధానం కోసం వాదిస్తారు.
రాష్ట్ర స్థాయి కమిటీ ఫర్ ఇంటిగ్రేటెడ్ వాటర్ ప్లానింగ్ అండ్ మేనేజ్మెంట్ (SCIWAM) రబీ సీజన్లో దాదాపు 43 లక్షల ఎకరాలకు నీటిపారుదల సహాయాన్ని అందించే ప్రణాళికలను ప్రకటించింది. కృష్ణా, గోదావరి బేసిన్లలో ప్రధాన, మధ్యతరహా నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల కింద సుమారు 350 టిఎంసిల నీటిని అందుబాటులో ఉంచాలని ప్రభుత్వం ప్రతిపాదించింది. కానీ మెజారిటీ ప్రజలు వరిని ఎంచుకోవడంతో, అది కఠినమైన రోప్ వాక్ అవుతుంది అని వారు భయపడుతున్నారు. ఈ ఏడాది అంచనా వేసిన 80 లక్షల ఎకరాల రబీ విస్తీర్ణంలో వరి 70 శాతానికి పైగా ఆక్రమించబోతోంది.
ఇటీవలి కాలంలో నీటి లభ్యత అంచనా వేసిన దానికంటే చాలా తక్కువగా ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. వరి సాగుకు నీటి కోసం ఎన్నుకోబడిన ప్రతినిధుల నుండి నీటిపారుదల అధికారులు తీవ్ర ఒత్తిడికి గురవుతున్నారు. ఇప్పటివరకు, సుమారు 30 లక్షల ఎకరాలలో రబీ విత్తనాలు వేయడం పూర్తయింది మరియు 20 లక్షల ఎకరాలకు పైగా వరి కింద ఉంది.
శ్రీశైలం, నాగార్జున సాగర్ మరియు ఇతర కృష్ణ పరీవాహక ప్రాజెక్టులు వేగంగా క్షీణిస్తున్నాయి మరియు గోదావరి పరీవాహక ప్రాంతంలోని శ్రీ రామ్సాగర్లో నిల్వలు తక్కువగా ఉన్నాయి, దీనివల్ల రబీ సమయంలో నీటిపారుదల అధికారులకు అవసరాలను పూర్తిగా తీర్చడం కష్టం.
ప్రధాన నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల కింద 30 లక్షల ఎకరాలకు, చిన్న నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల కింద 7.2 లక్షల ఎకరాలకు, మధ్యతరహా నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుల కింద 2.9 లక్షల ఎకరాలకు సాగునీరు అందించాలని వారు కోరారు. కానీ ఇప్పుడు అది ఒక భయంకరమైన పనిగా కనిపిస్తోంది. ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్న కాలంలో కె. చంద్రశేఖర్ రావు తెలంగాణలో పంట కాలనీల భావనను ప్రవేశపెట్టారు. రైతులందరూ ఒకే పంటను ఏకకాలంలో సాగు చేయకుండా నివారించడం ద్వారా ధరల పతనాన్ని నివారించడం ఈ చొరవ లక్ష్యం.
అయితే, కొత్త ప్రభుత్వం వ్యవసాయం యొక్క కీలకమైన అంశం నుండి తప్పుకోవడంపై దృష్టి పెట్టడంతో, పరిస్థితులు దెబ్బతిన్నాయి. పంట కాలనీ భావనను ఎవరు ప్రవేశపెట్టారు అనే దానితో సంబంధం లేకుండా అమలు చేయాల్సిన సమయం ఆసన్నమైందని అధికారులు తెలిపారు.