ఒకప్పుడు ప్రకృతి అందాలతో కళకళలాడిన కోనసీమ, ప్రస్తుతం అభివృద్ధి పేరుతో నశించిపోతున్నది. పచ్చని పొలాలు, శక్తివంతమైన గాలి, శుభ్రమైన నీటి వనరులు ఇప్పుడు గతకాలపు జ్ఞాపకాలు మాత్రమే. గోదావరి నది ఒడ్డున వేలాది ఏళ్లుగా సాగిన శ్రేష్టమైన వ్యవసాయ సంపద, చమురు తవ్వకాల ప్రభావంతో క్రమంగా దెబ్బతింటోంది. 1980లలో మొదలైన ప్రయోగాత్మక బోర్వెల్ తవ్వకాలు నేడు శతాధిక బోర్లుగా విస్తరించాయి. ఇది అభివృద్ధి చిహ్నంగా కనిపించినా, వాస్తవంగా పారిశ్రామిక కాలుష్యం వల్ల కోనసీమ ప్రజల జీవితం ప్రమాదంలో పడింది.ముమ్మిడివరం, రాయవరం, అమలాపురం మండలాల్లో ప్రతి నాలుగు కిలోమీటర్లకూ ఒక చమురు బోరు ఉండే స్థితి ఏర్పడింది. సగటున రోజుకు 17,000 బారెళ్ల క్రూడ్ ఆయిల్ను వెలికితీస్తున్నారు. ఇది దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో చిన్న శాతం మాత్రమే అయినా, స్థానికంగా ఇది పర్యావరణ నాశనానికి కారణమవుతోంది. ఈ తవ్వకాలు భూకంపాలను ప్రేరేపిస్తున్నాయని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు. దీనిని ‘ఇన్డ్యూస్డ్ సిస్మిసిటీ’గా పిలుస్తారు. కోనసీమలో గత ఆరు నెలల్లో ఐదు మైనర్ భూకంపాలు నమోదయ్యాయి.ప్రజలు భయబ్రాంతులకు లోనవుతుండగా, కొంతమంది రైతులు తమ బావుల్లో మంటలు వచ్చాయని అంటున్నారు. గ్యాస్ లీకులు, ప్రెషర్ పెంపుదల వల్ల భూమిలో మార్పులు వస్తున్నాయి. వైద్యపరంగా, గాలి, నీరు, నేల—all కాలుష్యానికి లోనవుతున్నాయి. హైడ్రో కార్బన్ వాసనలు గణనీయంగా పెరిగాయి. శ్వాసకోశ సంబంధిత వ్యాధులు 42% పెరిగాయి. గర్భిణీలలో సమస్యలు, శిశువుల పుట్టుకలలో లోపాలు, చర్మ వ్యాధులు పెరిగాయి. ఆయిల్ కంపెనీల ప్రభావం హాస్పిటళ్ల వరకూ ఉండటంతో ప్రజలకు సమాచారం అందించలేని పరిస్థితి ఏర్పడింది.
రైతులు పంటలు వేయడంలో వెనకబడుతున్నారు. బోర్ల చుట్టుపక్కల నీటి నిల్వలు కలుషితమవుతున్నాయి. మత్స్యకారులు చేపల వాసన మారుతుందన్న కారణంగా నష్టాన్ని ఎదుర్కొంటున్నారు. జనాభా గణాంకాల ప్రకారం 2011లో ముమ్మిడివరం జనాభా 1.12 లక్షలు కాగా, 2021 నాటికి అది 1.01 లక్షలకు పడిపోయింది. ఇది సహజ మార్పు కాదు, వలసల వాస్తవికత. గ్రామాల్లో పాఠశాలలు మూతపడుతున్నాయి. ఉపాధి లేక వేల కుటుంబాలు గ్రామాలు వదిలిపెట్టి నగరాలకు వలస వెళ్తున్నాయి.ఈ పరిస్థితి నుంచి కోనసీమను రక్షించాలంటే, ప్రతి బోరు తవ్వకానికి ముందు సమగ్ర భూగర్భ అధ్యయనాలు చేయాలి. డ్రోన్ సర్వేలు, నమూనాల విశ్లేషణ, ప్రజలకు సమాచారం అందించేందుకు డేటా హక్కు చట్టాన్ని వినియోగించాలి. ఆయిల్ కంపెనీల నిధులను స్థానిక ఆసుపత్రులు, పాఠశాలలు, ఉపాధికేంద్రాల అభివృద్ధికి వినియోగించాలి. సేంద్రియ వ్యవసాయం, ఎకోటూరిజం వంటి విధానాలను ప్రోత్సహించాలి. విద్యార్థులలో పర్యావరణంపై అవగాహన పెంచాలి. ప్రతి గ్రామస్తుడు పర్యావరణ కార్యకర్తగా మారాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
Read More :Bombay movie : ‘బొంబాయి’ సినిమా ఇప్పుడు విడుదలైతే ఎన్ని థియేటర్లు తగలబడతాయో : రాజీవ్ మేనన్