దేశవ్యాప్తంగా కోర్టుల్లో చెక్ బౌన్స్ కేసులు (Cheque bounce cases) లక్షల్లో పెరిగిపోయాయి. దీని వల్ల కోర్టులపై భారమై, కేసుల పరిష్కారం ఆలస్యమవుతోంది. ఈ సమస్యను దృష్టిలో పెట్టుకుని సుప్రీంకోర్టు కొత్త మార్గదర్శకాలు ప్రకటించింది.జస్టిస్ మన్మోహన్, జస్టిస్ ఎన్వీ అంజారియాల ధర్మాసనం ఈ ఆదేశాలు జారీ చేసింది. నిందితులు చెక్ మొత్తాన్ని చెల్లిస్తే కేసు సులభంగా ముగించుకునే అవకాశం ఉంటుంది. కొత్త విధానం ప్రకారం వేర్వేరు దశల్లో వేర్వేరు జరిమానాలు ఉంటాయి.నిందితులు తమ వాంగ్మూలం నమోదు చేయకముందే మొత్తం చెల్లిస్తే శిక్ష ఉండదు. ట్రయల్ కోర్టులు ఎలాంటి జరిమానా లేకుండా కేసు కొట్టివేయాలి. ఇలా చేస్తే బాధితులకు న్యాయం త్వరగా అందుతుంది.
వాంగ్మూలం తర్వాత చెల్లింపు
వాంగ్మూలం రికార్డు చేసిన తర్వాత, కానీ తీర్పు రాకముందు చెల్లిస్తే జరిమానా ఉంటుంది. చెక్ మొత్తంపై 5 శాతం జరిమానా విధించి కేసు ముగించవచ్చు. ఈ డబ్బు న్యాయ సేవా ప్రాధికార సంస్థకు జమ చేయాలి.కేసు సెషన్స్ కోర్టు లేదా హైకోర్టు వరకు వెళితే జరిమానా ఎక్కువ. రాజీ కుదిరితే చెక్ మొత్తంపై 7.5 శాతం అదనంగా చెల్లించాలి. అదే సుప్రీంకోర్టు (Supreme Court) దశకు వస్తే జరిమానా 10 శాతానికి పెరుగుతుంది. ఈ విధానం ద్వారా ఆలస్యం తగ్గుతుందని న్యాయస్థానం భావిస్తోంది.నెగోషియబుల్ ఇన్స్ట్రుమెంట్ (ఎన్ఐ) చట్టం 15 ఏళ్ల నాటిది. ప్రస్తుత పరిస్థితులకు సరిపోయేలా మార్పులు అవసరమని ధర్మాసనం స్పష్టం చేసింది. కేసుల సంఖ్య రోజురోజుకు పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో ఇది కీలక నిర్ణయం.
సమన్ల జారీపై కొత్త ఆదేశాలు
చెక్ బౌన్స్ కేసులు ఆలస్యం అవడానికి ప్రధాన కారణం సమన్ల జారీ. దీన్ని గుర్తించిన సుప్రీంకోర్టు కొత్త పద్ధతిని అనుమతించింది. ఇకపై ఫిర్యాదిదారుడు స్వయంగా సమన్లు అందించే ‘దస్తీ సమన్లు’ విధానాన్ని అనుమతించింది.ఈ చర్యల వల్ల విచారణ వేగంగా జరగవచ్చని అంచనా. కోర్టులపై కేసుల భారం తగ్గే అవకాశం ఉంది. బాధితులకు త్వరగా న్యాయం లభించగలదు. అలాగే నిందితులకు కూడా చెల్లింపుతో కేసు ముగించే మార్గం సులభమవుతుంది.చెక్ బౌన్స్ కేసులు దేశవ్యాప్తంగా కోర్టులపై భారమైపోయాయి. సుప్రీంకోర్టు తీసుకున్న ఈ కొత్త నిర్ణయాలు సమస్య పరిష్కారానికి ఉపయోగపడతాయి. జరిమానా విధానంతో పాటు సమన్ల సవరణ కోర్టు వ్యవస్థను బలపరుస్తాయి. చివరికి బాధితులకు సమయానుకూల న్యాయం అందించడమే ఈ మార్గదర్శకాల ప్రధాన ఉద్దేశం.
Read Also :