మన దగ్గర ఉన్న నోట్లు చిరిగిపోయినా, మురికిగా మారినా చాలామందికి ఏం చేయాలో తెలియక ఆందోళన చెందుతుంటారు. అయితే ఈ విషయంలో రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ఇప్పటికే స్పష్టమైన నిబంధనలు రూపొందించింది. ఆ నియమాల ప్రకారం రూ.10 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ విలువ కలిగిన నోట్లు కొద్దిగా చిరిగినా, మడుచుకుపోయినా, మురికి పట్టినా సాధారణ బ్యాంక్ బ్రాంచ్లలోనే కొత్త నోట్లుగా మార్చుకోవచ్చు. ఇందుకోసం ప్రత్యేకంగా ఎలాంటి అప్లికేషన్ ఫారమ్ నింపాల్సిన అవసరం లేదు. కౌంటర్ వద్ద నోటు చూపిస్తే, ఆ నోటు స్థితిని బట్టి వెంటనే మార్పిడి చేస్తారు.
Read also: VHT: రోహిత్ శర్మ విజయ్ హజారేలో సెంచరీ!
నోటు ఎంత దెబ్బతింటే ఎంత విలువ చెల్లిస్తారు?
ఆర్బీఐ మార్గదర్శకాల ప్రకారం నోటులో ప్రధాన భద్రతా లక్షణాలు స్పష్టంగా కనిపిస్తే పూర్తి విలువ చెల్లిస్తారు. మహాత్మా గాంధీ చిత్రం, RBI గవర్నర్ సంతకం, సీరియల్ నంబర్, వాటర్మార్క్ లాంటివి కొంతవరకు ఉన్నట్లయితే ఆ నోటుకు భాగశ విలువ (Partial Value) మాత్రమే ఇస్తారు. ఉదాహరణకు, నోటు రెండు ముక్కలుగా చిరిగిపోయినా రెండూ ఉన్నాయంటే పూర్తి లేదా అర్ధ విలువ ఇవ్వవచ్చు. అయితే ఈ నిర్ణయం నోటు స్థితిని బట్టి బ్యాంక్ సిబ్బంది తీసుకుంటారు.
పూర్తిగా కాలిపోయిన నోట్లు ఎక్కడ మార్చుకోవాలి?
RBI Rules: నోట్లు పూర్తిగా కాలిపోయినా, చాలా భాగం పోయినా లేదా తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నా సాధారణ బ్యాంక్ బ్రాంచ్లలో మార్పిడి సాధ్యం కాదు. అలాంటి నోట్లను తప్పనిసరిగా RBI ప్రాంతీయ కార్యాలయాల్లోనే మార్చుకోవాలి. అక్కడ నోటును పరిశీలించిన తర్వాత ఆర్బీఐ అధికారులు ఎంత విలువ చెల్లించాలన్నది నిర్ణయిస్తారు. సాధారణంగా రోజువారీ అవసరాల కోసం బ్యాంక్లలో మార్చుకునే నోట్లకు ఎలాంటి ఫీజు ఉండదు. కాబట్టి చిరిగిన నోట్లు చేతిలో ఉన్నాయంటే పారేయకుండా ఆర్బీఐ నిబంధనల ప్రకారం మార్పిడి చేసుకోవడం ఉత్తమం.
చిరిగిన నోట్లను అన్ని బ్యాంకుల్లో మార్చుకోవచ్చా?
అవును, చాలా వరకు అన్ని కమర్షియల్ బ్యాంక్ బ్రాంచ్లలో మార్చుకోవచ్చు.
నోటు మార్పిడికి ఫారమ్ అవసరమా?
లేదు, సాధారణంగా ఎలాంటి ఫారమ్ అవసరం ఉండదు.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Epaper : epaper.vaartha.com
Read also: