Gig Economy: ప్రముఖ క్విక్ కామర్స్(Q-commerce) ప్లాట్ఫామ్ అయిన బ్లింకిట్ (Blinkit) లో పనిచేసే ఒక డెలివరీ ఏజెంట్ తన రోజువారీ సంపాదనకు సంబంధించిన వివరాలను సోషల్ మీడియాలో పోస్ట్ చేయడంతో ఈ అంశంపై పెద్ద ఎత్తున చర్చ మొదలైంది. ఆ డెలివరీ ఏజెంట్ తెలిపిన వివరాల ప్రకారం, అతను ఒక్క రోజులో 28 ఆర్డర్లను డెలివరీ చేశాడు. ఇందుకోసం అతను సుమారు 14 గంటలు కష్టపడాల్సి వచ్చింది. 14 గంటల పాటు చేసిన శ్రమకు గాను, ఇన్సెంటివ్లతో కలిపి అతనికి అందిన మొత్తం సంపాదన రూ. 762 మాత్రమే. ఈ వివరాలను తెలియజేసే స్క్రీన్షాట్ను అతను పంచుకోవడంతో, అది తక్కువ సమయంలోనే వైరల్ అయింది.
Read also: BCCI: విజయ్ హజారే ట్రోఫీకి జాతీయ ఆటగాళ్ల హాజరు తప్పనిసరి
ఈ సంపాదన వివరాలు తెలిసిన వెంటనే, నెటిజన్ల నుంచి భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. డెలివరీ ఏజెంట్ చేసిన 14 గంటల పనికి, వచ్చిన ఆదాయం (గంటకు సుమారు రూ. 54 మాత్రమే) చాలా తక్కువగా ఉందని, ఇది ఒక రకంగా శ్రమ దోపిడీ (Exploitation of Labor) కిందకే వస్తుందని కొందరు నెటిజన్లు తీవ్రంగా విమర్శిస్తున్నారు. ఫుడ్ మరియు క్విక్ డెలివరీ అగ్రిగేటర్లు తమ వేదికలపై పనిచేసే కార్మికులకు సరైన వేతనాలు, కనీస భద్రత కల్పించడంలో విఫలమవుతున్నారని, ఈ గిగ్ వర్కర్ల (Gig Workers) పరిస్థితి దయనీయంగా ఉందని వారు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
క్విక్ కామర్స్ ఆర్థిక నమూనాపై విమర్శలు
బ్లింకిట్ డెలివరీ ఏజెంట్ పోస్ట్ చేసిన ఈ వివరాలు గిగ్ ఎకానమీ (Gig Economy) లోని అసమానతలను, ముఖ్యంగా వేగవంతమైన డెలివరీ (క్విక్ కామర్స్) నమూనా యొక్క ఆర్థిక వ్యవస్థను ప్రశ్నించేలా ఉన్నాయి. క్విక్ కామర్స్ సంస్థలు తక్కువ సమయంలో డెలివరీ సేవలు అందించడానికి డెలివరీ ఏజెంట్లపై భారీ ఒత్తిడిని, పని భారాన్ని మోపుతున్నాయని విమర్శకులు అంటున్నారు. డెలివరీ ఏజెంట్లు తమ సొంత పెట్రోల్, వాహన నిర్వహణ ఖర్చులతో పాటు, కొన్నిసార్లు వర్షం, ఎండ వంటి క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో కూడా పనిచేయాల్సి వస్తుంది. నెటిజన్లు చేస్తున్న విమర్శల ప్రకారం, రూ. 762 సంపాదనలో పెట్రోల్ ఖర్చులు, వాహనం అరుగుదల (Depreciation) మరియు ఇతర నిర్వహణ ఖర్చులను తీసివేస్తే, ఏజెంట్కు మిగిలే నికర ఆదాయం (Net Income) చాలా స్వల్పంగా ఉంటుంది. కనీస వేతన చట్టాలను (Minimum Wage Laws) ఈ గిగ్ వర్కర్లకు వర్తింపజేయాలని, మరియు ఈ సంస్థలు ఏజెంట్లకు మెరుగైన ఇన్సెంటివ్ నిర్మాణం (Incentive Structure) మరియు సామాజిక భద్రతా ప్రయోజనాలను (Social Security Benefits) అందించాలని సామాజిక కార్యకర్తలు డిమాండ్ చేస్తున్నారు.
ఉపాధి కల్పన VS వేతన భద్రత
అయితే, ఈ అంశంపై భిన్నమైన వాదనలు కూడా వినిపిస్తున్నాయి. మరికొందరు నెటిజన్లు క్విక్ కామర్స్ (Quick Commerce) వల్ల ఎంతో మందికి, ముఖ్యంగా నైపుణ్యం లేని యువతకు ఉపాధి అవకాశాలు లభిస్తున్నాయని వాదిస్తున్నారు. సంప్రదాయ ఉద్యోగాలు దొరకని వారికి, లేదా స్వతంత్రంగా, ఫ్లెక్సిబుల్ (Flexible) సమయాల్లో పనిచేయాలనుకునే వారికి ఈ గిగ్ ఎకానమీ ఒక చక్కని అవకాశం కల్పిస్తోందని వారు పేర్కొంటున్నారు. ఆదాయం తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ, ఈ ప్లాట్ఫామ్లు లాక్డౌన్ సమయంలో లేదా ఆర్థిక అనిశ్చితి నెలకొన్న సమయంలో ఎంతోమందికి జీవనాధారాన్ని ఇచ్చాయని వారు గుర్తుచేస్తున్నారు. ఏది ఏమైనా, ఈ వైరల్ పోస్ట్ క్విక్ కామర్స్ నమూనాలో డెలివరీ ఏజెంట్ల వేతన భద్రత మరియు పని పరిస్థితులపై దేశవ్యాప్తంగా ఒక ముఖ్యమైన చర్చను రేకెత్తించింది.
ఆ డెలివరీ ఏజెంట్ ఒక రోజులో ఎంత సంపాదించాడు?
28 ఆర్డర్ల డెలివరీకి ఇన్సెంటివ్లతో కలిపి రూ. 762 సంపాదించాడు.
ఆ డెలివరీ కోసం ఎన్ని గంటలు పనిచేశాడు?
సుమారు 14 గంటలు కష్టపడ్డాడు.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Epaper : epaper.vaartha.com
Read also: