చైనా యొక్క పెరుగుతున్న అణు కార్యక్రమంపై నిఘా ఉంచడానికి, 1965వ సంవత్సరంలో అమెరికా సెంట్రల్ ఇంటెలిజెన్స్ ఏజెన్సీ (CIA) మరియు భారతీయ ఇంటెలిజెన్స్ బ్యూరో (IB) సంయుక్తంగా ఒక అత్యంత రహస్య ఆపరేషన్ను చేపట్టాయి. దీనిలో భాగంగా, హిమాలయాల్లోని పవిత్ర శిఖరమైన నందాదేవి (Nanda Devi Peak) పర్వతంపై ఒక అధునాతన అణుశక్తితో పనిచేసే నిఘా పరికరాన్ని (Nuclear-powered Surveillance Device) ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించారు.
Read also: Supreme Court: ఉద్యోగి రాజీనామా చేస్తే పెన్షన్కు అనర్హులు
ఈ నిఘా పరికరం చైనా మిస్సైల్ టెలిమెట్రీ డేటాను సేకరించి, దాన్ని తిరిగి అమెరికాకు పంపేలా రూపొందించబడింది. ఈ పరికరం యొక్క విద్యుత్ అవసరాల కోసం, అందులో ప్లుటోనియం-238 (Plutonium-238) ఐసోటోప్తో నిండిన ఒక రేడియోఐసోటోప్ థర్మోఎలక్ట్రిక్ జనరేటర్ (RTG) అమర్చబడింది. ఈ పరికరాన్ని నందాదేవి శిఖరంపై ఏర్పాటు చేసే ప్రయత్నం జరుగుతున్న సమయంలో, వాతావరణం అనూహ్యంగా మారి, భారీ మంచు తుఫాను సంభవించింది. విధిలేని పరిస్థితుల్లో, ఆపరేషన్ సిబ్బంది ఆ అణుశక్తి పరికరాన్ని శిఖరంపైనే వదిలివేయవలసి వచ్చింది. ఆ తర్వాత తిరిగి వెతికినప్పటికీ, మంచు కింద కప్పబడిపోయిన ఆ పరికరం కనిపించకుండా పోయింది.
అదృశ్య పరికరం: పర్యావరణ కాలుష్యంపై ఆందోళన
CIA: 1965లో అదృశ్యమైన ఈ అణు పరికరం గురించి ఆందోళనలు ఇప్పటికీ కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి. తాజాగా, బీజేపీ పార్లమెంటు సభ్యుడు నిశికాంత్ దూబే ఈ అంశంపై ట్వీట్ చేయడంతో ఈ వార్త మరోసారి సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అయింది. ఈ పరికరం యొక్క అత్యంత ప్రమాదకరమైన అంశం ఏమిటంటే, అందులో ఉన్న ప్లుటోనియం-238. ఇది సుమారు 87.7 సంవత్సరాల అర్ధ-జీవిత కాలం (Half-life) కలిగిన రేడియోధార్మిక పదార్థం. ఈ పరికరం పర్వతంపై ఎక్కడో లోతుగా పాతిపెట్టి ఉండవచ్చునని భావిస్తున్నారు. అయితే, వాతావరణ మార్పులు మరియు గ్లోబల్ వార్మింగ్ కారణంగా హిమాలయాల్లోని హిమానీనదాలు (Glaciers) కరుగుతున్నట్లయితే, ఈ పరికరం దెబ్బతినే అవకాశం ఉందని సైంటిస్టులు తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. ఒకవేళ ఆ ప్లుటోనియం బయటకు లీక్ అయితే, అది నందాదేవి ప్రాంతంలోని నదులలోని నీటిని కలుషితం చేసే ప్రమాదం ఉంది. ఈ నదులు దిగువ ప్రాంతాలలో కోట్లాది మంది ప్రజల తాగునీటి మరియు సాగునీటి అవసరాలను తీరుస్తున్నందున, ఇది పెను విపత్తుకు దారితీసే అవకాశం ఉంది.
నదుల కాలుష్యం: పర్యావరణ భద్రతపై ప్రశ్నలు
అదృశ్యమైన ఈ అణు పరికరం ఉనికి పర్యావరణ భద్రత, జల భద్రత (Water Security) పై తీవ్ర ప్రశ్నలు లేవనెత్తుతోంది. ఈ ప్రాంతంలోని ప్రధాన నదులు మరియు వాటి ఉపనదులు కలుషితమైతే, భారతదేశంలో ఉత్తరాన ఉన్న అనేక రాష్ట్రాలు, ముఖ్యంగా గంగా నదీ పరివాహక ప్రాంతంలో నివసించే ప్రజలు ప్రత్యక్షంగా ప్రభావితమవుతారు. 1965 నాటి ఈ రహస్య ఆపరేషన్ గురించి అప్పట్లో పెద్దగా వెల్లడించకపోయినా, ఈ సంఘటన యొక్క వివరాలు 1978లో బయటపడ్డాయి. అప్పటి నుండి, ఈ పరికరాన్ని తిరిగి కనుగొనడానికి పలు ప్రయత్నాలు జరిగాయి, కానీ అన్నీ విఫలమయ్యాయి. ఈ సంఘటన భవిష్యత్తులో ఇలాంటి రేడియోధార్మిక పదార్థాలను పర్యావరణపరంగా సున్నితమైన ప్రాంతాల్లో ఉపయోగించే విషయంలో తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలపై ఒక గుణపాఠంగా మిగిలింది.
నందాదేవిపై అదృశ్యమైన పరికరం ఏది?
చైనా అణు కార్యక్రమంపై నిఘా కోసం ఏర్పాటు చేయాలనుకున్న అణుశక్తితో పనిచేసే నిఘా పరికరం (RTG).
ఈ పరికరంలో ఏ రేడియోధార్మిక పదార్థం ఉంది?
ప్లుటోనియం-238 ఐసోటోప్.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Epaper : epaper.vaartha.com
Read Also: