బ్రిటన్(Britain)కు చెందిన అత్యంత ఆధునాతన ఎఫ్-35బి (F-35B) స్టెల్త్ యుద్ధ విమానం ఒకటి కేరళలోని తిరువనంతపురం అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయంలో అత్యవసరంగా ల్యాండ్ అయింది. మూడు రోజులు గడిచినా సాంకేతిక లోపం కారణంగా విమానం అక్కడే నిలిచిపోయింది. ఈ పరిణామం స్థానికంగానూ, రక్షణ రంగ వర్గాల్లోనూ ఆసక్తిని రేకెత్తిస్తోంది.
సాంకేతిక లోపం మరియు తదుపరి చర్యలు
ఈ ఎఫ్-35బి (F-35B) షార్ట్ టేకాఫ్ అండ్ వర్టికల్ ల్యాండింగ్ (ఎస్టీఓవీఎల్) సామర్థ్యం గల విమానం. ప్రస్తుతం ఇండో-పసిఫిక్ సముద్ర జలాల్లో కార్యకలాపాలు నిర్వహిస్తున్న బ్రిటన్ రాయల్ నేవీకి చెందిన హెచ్ఎంఎస్ ప్రిన్స్ ఆఫ్ వేల్స్ క్యారియర్ స్ట్రైక్ గ్రూప్లో భాగం. భారత నౌకాదళంతో సంయుక్త విన్యాసాలు ముగించుకున్న అనంతరం ఈ బృందం తమ కార్యకలాపాలను కొనసాగిస్తోంది. నివేదికల ప్రకారం, ఆదివారం ఉదయం (జూన్ 15) ఇంధనం తక్కువగా ఉండటంతో ఈ యుద్ధ విమానం తిరువనంతపురం వైపు మళ్లింది. అయితే, ల్యాండింగ్ అనంతరం ఇందులో “సాంకేతిక లోపం” తలెత్తినట్లు సమాచారం.
భారత వాయుసేన స్పందన
విమానం అత్యవసరంగా ల్యాండ్ అయిన మరుసటి రోజే, రాయల్ నేవీకి చెందిన ఏడబ్ల్యూ101 మెర్లిన్ హెలికాప్టర్ తిరువనంతపురం విమానాశ్రయానికి చేరుకుని, పైలట్ను తిరిగి ప్రిన్స్ ఆఫ్ వేల్స్ నౌకకు తరలించింది. దీనిని బట్టి చూస్తే, విమానం మరమ్మతులు పూర్తిచేసుకుని తిరిగి సముద్ర ఆధారిత కార్యకలాపాల్లో పాల్గొనడానికి ఊహించిన దానికంటే ఎక్కువ సమయం పట్టవచ్చని తెలుస్తోంది.
సహకారానికి సిద్ధంగా ఉన్న ఐఏఎఫ్
ఈ ఘటనపై భారత వైమానిక దళం కూడా స్పందించింది. తాము బ్రిటన్ విమానానికి అవసరమైన లాజిస్టికల్ సహాయాన్ని అందిస్తున్నామని, ఇటువంటి ఘటనలు “సాధారణమే” అని ఐఏఎఫ్ వర్గాలు తెలిపాయి.
లాక్హీడ్ మార్టిన్ రూపొందించిన అత్యంత ఖరీదైన ప్రాజెక్ట్
లాక్హీడ్ మార్టిన్ సంస్థ రూపొందించిన ఎఫ్-35 (F-35B) యుద్ధ విమానాల కార్యక్రమం చరిత్రలోనే అత్యంత ఖరీదైనది, సాంకేతికంగా అత్యంత అధునాతనమైనదిగా పేరుపొందింది. ఇందులో పలు అంతర్జాతీయ భాగస్వాములు కూడా ఉన్నారు. రాయల్ నేవీ ఉపయోగిస్తున్న ‘బి’ వేరియంట్ విమానాలు, కాటపుల్ట్ వ్యవస్థలు లేని విమాన వాహక నౌకల నుండి కూడా టేకాఫ్, ల్యాండింగ్ చేయగలవు. రాడార్ కళ్లకు చిక్కకుండా తప్పించుకోగల సామర్థ్యం, అత్యాధునిక సెన్సార్ ఫ్యూజన్ టెక్నాలజీ ఈ విమానం ప్రత్యేకతలు.
అయితే, ఈ కార్యక్రమం తరచూ అధిక వ్యయం, సాంకేతిక సమస్యల కారణంగా విమర్శలను ఎదుర్కొంటూనే ఉంది. ముఖ్యంగా ఎఫ్-35బి (F-35B) వేరియంట్లో లిఫ్ట్ ఫ్యాన్ సిస్టమ్, వర్టికల్ ల్యాండింగ్ వ్యవస్థకు సంబంధించిన సమస్యలు అప్పుడప్పుడు తలెత్తుతున్నట్లు గతంలో వార్తలు వచ్చాయి. ఇటీవల ఇజ్రాయెల్ వైమానిక దళం తమ ఎఫ్-35 విమానాలను ఇరాన్ భూభాగంపై కీలక ఆపరేషన్లలో ఉపయోగించడం గమనార్హం.
అంతర్జాతీయ పరిణామాలు
ప్రస్తుతానికి, ఈ బ్రిటిష్ యుద్ధ విమానం తిరువనంతపురం విమానాశ్రయంలోనే నిలిచి ఉంది. సాంకేతిక లోపాన్ని సరిదిద్దడానికి ఎంత సమయం పడుతుందనే దానిపై స్పష్టత రావాల్సి ఉంది. ప్రస్తుతం తిరువనంతపురం విమానాశ్రయంలోనే విమానం నిలిచి ఉంది. రాయల్ నేవీ & లాక్హీడ్ మార్టిన్ టెక్నీషియన్లు తగిన ఏర్పాట్లు చేస్తున్నట్లు తెలుస్తోంది.
Read Also: Copenhagen: ప్రపంంచంలో అత్యుత్తమ నివాస నగరం: