రష్యా(Russia Defense) గవర్నమెంట్ భారతానికి తన Kh-69 అనే ఎయిర్-లాంచ్డ్ స్టెల్త్ క్రూయిజ్ క్షిపణి (ALCM) టెక్నాలజీని బదిలీ చేసే ప్రతిపాదన చేసిందని సమాచారాలు ఉన్నాయి. ఈ పథకం ప్రకారం Kh-69లను స్వదేశంలో తయారు చేయగలదు మరియు సుఖోయ్-30MKI వంటి యుద్ధవిమానాల్లో వాటిని అమర్చీ ఉపయోగించుకోవచ్చు — దీని వల్ల వైమానిక సామర్థ్యం బలోపేతమవుతుంది.
Read Also: Zohran Mazdani: తెలుగు రాష్ట్రాలను అనుసరిస్తున్న న్యూయార్క్ కొత్త మేయర్.. ఇక ఫ్రీ బస్సు
Kh-69 గురించి ముఖ్యాంశాలు:
- సుమారు 400 కిలోమీటర్ల పరిధి కలిగిన క్రూయిజ్ మిస్సైల్.
- తక్కువ ఎత్తులో వెళ్లుతూ వాయుసంరక్షణ వ్యవస్థలను తప్పించుకొని లక్ష్యాలను ప్రభావితం చేయగల సామర్థ్యం.
- దేన్ని సుమారు 710 కిలోల బరువు; ఇందులో ~310 కిలోల అధిక-పోటెన్సీ వార్హెడ్ ఉంటుంది.
- గైడెన్స్కు ఇనర్షియల్ నావిగేషన్, గ్లోనాస్/GPS మరియు ఎలెక్ట్రో-ఆప్టికల్/ఇన్ఫ్రారెడ్ సీకర్ వంటి సిస్టమ్స్ ఉంటాయి.
- ఈ క్షిపణి KTRV (Tactical Missiles Corporation) అభివృద్ధి చేసినదిగా చెప్పబడుతుంది మరియు యుద్ధ పరిస్థితుల్లో వినియోగం కూడా జరిగినది.
భారత సందర్భంలో తఫావత్:
ప్రస్తుతలో సుఖోయ్-30MKIలపై బ్రహ్మోస్-A వాడకం ఉంది — అది భారీ (సుమారు 2,500 కిలోలు) కావడంతో ఒక వాయుపక్షి ఒకేసారి(Russia Defense) పరిమిత సంఖ్యలోనే తేలికపరచగలదు. Kh-69 తేలికగానే ఉండటంతో సుఖోయ్లపై ఎక్కువ సంకేతాలను తీసుకెళ్ళే అవకాశం ఉండి (ఉదాహరణకు ఒకే విమానంలో 3–4 Kh-69లు), వేగంగా వ్యవహరించగల సమర్థత పెరగవచ్చని విశ్లేషకులు సూచిస్తారు.
డొమెస్టిక్ ఉత్పత్తి అవకాశాలు:
అటువంటి టెక్నాలజీ ట్రాన్స్ఫర్ ద్వారా మొదట రష్యా నుంచి కొంత భాగం పంపిణీ చేసి, తర్వాత భారత సంస్థలు (HAL, Bharat Dynamics వంటివి)లో భాగస్వామ్యంతో స్థానికంగా తయారీ ఏర్పాటుచేయవచ్చు. వార్తల ప్రకారం కనీసం 200–300 ఖ-69ల ఆర్డర్ పెట్టడం మొదటి దశలో అవసరమైతే అది ప్రత్యామ్నాయ మార్గంగా ఉండగలదు.
పాజిటివ్-నెగెటివ్ అంశాలు:
ఈ ఒప్పందం భారత్కు వ్యూహాత్మకంగా లాభం ఇస్తుంది — వైమానిక దళ సామర్థ్యాన్ని, దూరస్థ లాంగ్-రేంజ్ స్టెల్త్ హిట్ సామర్ధ్యాన్ని పెంచే అవకాశం ఉంది మరియు “మేక్-ఇన్-ఇండియా”కు తోడ్పడుతుంది. అయినప్పటికీ భూమికి ఎదురయ్యే సవాళ్లు కూడా ఉంటాయి — అంతర్జాతీయ ఫోరంల్లో ఉన్న ఏకీకరణలు, CAATSA వంటి అమెరికా సంబంధిత ప్రతికూల పరిణామాలు, పశ్చిమ దేశాలతో పెరుగుతున్న రక్షణ సంబంధ పరిధులు ఈ ఒప్పందాన్ని క్లిష్టం చేయొచ్చు. అధికారులు, విదేశక విధాన పరంగా అన్ని అంశాలు పరిగణనలోకి తీసుకుని తుది నిర్ణయం తీసుకుంటారు; కొన్ని ప్రకటనల ప్రకారం ఈ విషయంపై ప్రభుత్వం 2026 ప్రారంభంలో నిర్ణయం తీసుకునే సూచన ఉంది.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Epaper : epaper.vaartha.com/
Read Also: