వేడి నీటితో స్నానం (Hot water bath) చేయడం అనేది భారతీయ సంస్కృతిలో చాలాకాలంగా ఒక ఆరోగ్యకరమైన అలవాటుగా కొనసాగుతోంది. ముఖ్యంగా వర్షాకాలం, చలికాలంలో చాలామంది గోరువెచ్చటి నీటితో స్నానం చేస్తుంటారు. అయితే వేసవిలోనూ కొంతమంది వేడి నీటినే ప్రాధాన్యతనిస్తారు. కానీ అందరూ ఇదే చేయాలా? వేడి నీటి స్నానం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు ఏమిటి? నష్టాలు ఏమిటి? వాటిపై లోతుగా ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
వేడి నీటి స్నానం వల్ల కలిగే ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు
ఒత్తిడికి ఉపశమనం:
వేడి నీటితో స్నానం (Hot water bath) చేస్తే శరీరంలోని కండరాలు విశ్రాంతి పొందుతాయి. రోజంతా పని చేసిన తర్వాత వచ్చిన అలసటను ఇది తక్కువ చేస్తుంది. ముఖ్యంగా వేడి నీటిలో నీలగిరి లేదా తులసి తైలం జోడిస్తే, మనసుకు విశ్రాంతి కలుగుతుంది.
నిద్రలేమి నివారణకు సహాయం:
రాత్రి పడకకు ముందుగా గోరువెచ్చటి నీటితో స్నానం (Hot water bath) చేస్తే శరీరం సడలిపోతుంది. ఇది నిద్ర రావడానికి సహాయపడుతుంది. నాడీ వ్యవస్థ ప్రశాంతంగా మారుతుంది.
చర్మ సంరక్షణ:
వేడి నీరు చర్మం పై ఉన్న మురికి, నూనెను తొలగించడంలో సహాయపడుతుంది. చర్మాన్ని తేమగా ఉంచుతుంది. అయితే నీరు మరీ వేడిగా ఉండకూడదని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఎక్కువ వేడి చర్మాన్ని పొడిబార్చి, ముడతలు రావడానికి దారి తీస్తుంది.
జలుబు, ముక్కుదిబ్బడకు ఉపశమనం:
వాతావరణ మార్పుల వల్ల వచ్చే దగ్గు, జలుబు, ముక్కు దిబ్బడ లాంటి లక్షణాలకు వేడి నీటి స్నానం మంచి ఉపశమనం కలిగిస్తుంది. స్నానానికి ముందు 10 నిమిషాల పాటు వేడి నీటి ఆవిరి (Hot water vapor) తీసుకుంటే మరింత మంచిది.
ఆర్థరైటిస్, కీళ్ల నొప్పులకు ఉపశమనం:
వేడి నీటిలో నానకట్టు వల్ల కీళ్ల నొప్పులు, కండరాల సంకోచం తగ్గుతుంది. ఇది వృద్ధాప్యంలోనూ ఉపయోగపడే ఒక సహజ చికిత్సా విధానం.
వేడి నీటి స్నానం వల్ల కలిగే హానికర ప్రభావాలు
జుట్టు ఆరోగ్యానికి ముప్పు:
వేడి నీటితో తలస్నానం చేయడం జుట్టులో ఉండే సహజ నూనెను తొలగిస్తుంది. దీనివల్ల జుట్టు పొడిబారి, పెళుసుగా మారుతుంది. స్కాల్ఫ్ పొడిబారి దురద, చుండ్రు సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
చర్మంపై ప్రభావం:
మరీ వేడినీటితో స్నానం చేయడం వల్ల చర్మం ముడతలు పడుతుంది. దీర్ఘకాలంలో ఇది చర్మ వృద్ధాప్యాన్ని వేగవంతం చేస్తుంది. చర్మంలోని కొలాజన్ ప్రోటీన్ను దెబ్బతీసే అవకాశం ఉంటుంది.
రక్తపోటు మార్పులు:
వేడి నీటి ఉష్ణోగ్రత అధికంగా ఉంటే, కొంతమందిలో తలనొప్పి, అలసట, తిమ్మిరి రావచ్చు. అధిక ఉష్ణోగ్రతలో స్నానం చేయడం వల్ల కొన్ని సందర్భాల్లో రక్తపోటు హఠాత్తుగా మారిపోవచ్చు.
ఏ ఉష్ణోగ్రత వద్ద వేడి నీటి స్నానం మంచిది?
104°F (40°C) నుంచి 108°F (42°C) మధ్య ఉష్ణోగ్రత గల నీరు వేడి స్నానానికి సరిపోతుంది. నీరు మరీ వేడి కాకుండా చూడాలి. నీరు సహజంగా శరీరాన్ని తట్టుకునే స్థాయిలో ఉండాలి. వేడి నీటిని తలపై పోసే ముందు చెయ్యి లేదా మోచేతితో పరీక్షించాలి.
వేడి నీటి స్నానం చేసే ముందు/తర్వాత జాగ్రత్తలు:
- స్నానం అనంతరం చర్మాన్ని తేమతో నిలబెట్టే మాయిశ్చరైజర్ ఉపయోగించాలి.
- హీటర్, గీజర్ ఉపయోగించే ముందు నీటి ఉష్ణోగ్రతను పరీక్షించాలి.
- రోజు స్నానం చేసేటప్పుడు తలపై వేడినీరు పోయకూడదు – గోరువెచ్చటితో మాత్రమే తలస్నానం చేయాలి.
- ఆరోగ్య సమస్యలున్నవారు (బీపీ, చర్మ రుగ్మతలు) ముందుగా డాక్టర్ను సంప్రదించాలి.
వేడి నీటి స్నానం మంచిదేనా?
వేడి స్నానాలు ఒక రకమైన హైడ్రోథెరపీ, ఇది వివిధ ఆరోగ్య పరిస్థితులను పరిష్కరించడానికి నీటిని ఉపయోగించే చికిత్స. వేడి స్నానాలు మానసిక మరియు శారీరక ఆరోగ్య ప్రయోజనాలను అందించవచ్చని పరిశోధనలు చెబుతున్నాయి .
వేడి నీటి స్నానం ఉపయోగాలు?
వేడి స్నానాలు పాసివ్ హీట్ అనే పద్ధతిని ఉపయోగిస్తాయి మరియు మెరుగైన రక్తంలో చక్కెర నిర్వహణ, తక్కువ రక్తపోటు మరియు కండరాల నొప్పి నుండి ఉపశమనం వంటి అనేక ఆరోగ్య ప్రయోజనాలను అందించవచ్చు.
Read hindi news: hindi.vaartha.com
Read also: Scorpion: తేలు కాటు వేయగానే తీసుకోవాల్సిన అత్యవసర చర్యలు