పారంపర్య భారతీయ ఆహార సంస్కృతిలో నెయ్యి (Ghee) ఒక గొప్ప స్థానం సంపాదించుకుంది. ఉదయం మొదలుకొని రాత్రివరకు నెయ్యిని వివిధ రూపాలలో వినియోగించడం మన పూర్వీకుల జీవనశైలిలో భాగం. అయితే ఆధునిక ఆరోగ్య దృక్పథంలో నెయ్యిపై కలిగిన సందేహాలు మరియు దానిపై విభిన్న పరిశోధనల ఫలితాల మధ్య సామంజస్యాన్ని ఎలా కల్పించాలి అనేది ప్రతి ఆరోగ్యవంతుడి ప్రశ్నగా మారింది.
నెయ్యిలో ఉన్న ముఖ్యమైన పోషకాలు
నెయ్యిలో ప్రధానంగా ఉండే పోషకాలు:
- విట్మిన్ A, D, E, K – Fat-soluble vitamins
- బ్యూటిరిక్ యాసిడ్ (Butyric acid) – పేగుల ఆరోగ్యానికి ముఖ్యమైనది
- ఒమేగా-3 కొవ్వులు – శరీరానికి ఆరోగ్యకరమైన కొవ్వులు
- కాన్జుగేటెడ్ లినోలెక్ యాసిడ్ (CLA) – కొన్ని క్యాన్సర్ రకాలు మరియు అధిక బరువుతో పోరాడే యాసిడ్
నెయ్యి వల్ల కలిగే ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు
జీర్ణవ్యవస్థ మెరుగుదల: నెయ్యిలో ఉండే బ్యూటిరిక్ యాసిడ్ పేగుల్లోని గుడ్ బ్యాక్టీరియా పెరగడానికి సహాయపడుతుంది. ఇది IBS వంటి సమస్యలకు ఉపశమనం ఇస్తుంది.
విరోధక శక్తి పెరుగుదల: నెయ్యిలో ఉండే సహజ కొవ్వులు శరీరానికి శక్తిని అందించి, రోగ నిరోధక వ్యవస్థను మెరుగుపరుస్తాయి.
మెదడు ఆరోగ్యం: ఆయుర్వేదం ప్రకారం, నెయ్యి మెదడు ఆరోగ్యానికి కీలకమైన పోషకాల్ని అందిస్తుంది. చిన్నపిల్లల బుద్ధి వికాసానికి దీనిని ప్రాధాన్యతనిస్తారు.
కంటి ఆరోగ్యం: విటమిన్ A శక్తివంతంగా ఉండటం వల్ల దృష్టి శక్తిని మెరుగుపరచడంలో తోడ్పడుతుంది.
ఎముకల బలము: విటమిన్ D చర్మంలో రూపొందనప్పుడు దీన్ని ఆహార ద్వారా పొందాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. నెయ్యి చిన్న మొత్తాల్లో ఈ లోపాన్ని నెరవేర్చుతుంది.
నెయ్యితో వచ్చే ప్రమాదాలు
అతిగా తీసుకుంటే కొలెస్ట్రాల్ పెరుగుదల: నెయ్యిలో సాచ్యురేటెడ్ ఫ్యాట్స్ ఎక్కువగా ఉండటంతో అధికంగా తీసుకుంటే LDL (bad cholesterol) పెరిగే అవకాశం ఉంది.
హృదయ సంబంధిత వ్యాధులు: హృదయాన్ని ప్రభావితం చేసే Saturated Fats ఎక్కువగా ఉండటం వల్ల, ఇప్పటికే గుండెజబ్బులు ఉన్నవారు జాగ్రత్తగా ఉండాలి.
మితిమీరిన వినియోగం వల్ల బరువు పెరుగుదల: ఒక్క టీస్పూన్ నెయ్యిలో దాదాపు 120 కాలరీలు ఉంటాయి. అందువల్ల బరువు తగ్గాలనుకునే వారు మితంగా వాడాలి.
కల్తీ నెయ్యి ప్రమాదం: ప్రస్తుతం మార్కెట్లో నెయ్యిలో కల్తీలు చాలా జరుగుతున్నాయి. హైడ్రోజనేటెడ్ వెన్నను (Vanaspati) కలిపి నెయ్యిగా విక్రయించడంలో ఆరోగ్యానికి ముప్పు ఎక్కువ.
ఆయుర్వేదంలో నెయ్యిని “సత్విక్” ఆహారంగా పరిగణిస్తారు. ఇది శరీరాన్ని శుభ్రం చేయడంలో, మానసిక ప్రశాంతతనందించడంలో, శరీరంలో అగ్నిని (Digestive Fire) పెంచడంలో సహాయపడుతుంది. పంచకర్మ చికిత్సల్లో నెయ్యికి ప్రధాన స్థానం ఉంది.
ఎలా తీసుకోవాలి?
- రోజుకు 1-2 టీస్పూన్ల నెయ్యి సరిపోతుంది.
- శుద్ధి చేసిన నెయ్యి (Clarified Ghee) మాత్రమే వినియోగించాలి.
- వ్యాయామం చేసే అలవాటు ఉన్నవారు కొంచెం ఎక్కువగా తీసుకోవచ్చు.
- నెయ్యి వేసిన ఆహారాన్ని వేపకూడదు. దాని పోషక విలువలు తక్కువవుతాయి.
- కల్తీ ఉన్న నెయ్యిని తప్పించుకోవాలంటే, ఇంట్లో నెయ్యిని తయారుచేసుకోవడం ఉత్తమ మార్గం.
నెయ్యి పరిమితంగా, స్వచ్ఛంగా వాడితే ఆరోగ్యానికి అమృతమే అని చెప్పవచ్చు. కానీ అనుహ్యంగా తీసుకుంటే, ముఖ్యంగా కల్తీ పదార్థంగా ఉన్నప్పుడు అది ఆరోగ్యానికి విషపదార్థంగా మారుతుంది. అందుకే నెయ్యి విషయంలో మితంగా, జాగ్రత్తగా, నిజమైన నాణ్యతతో వినియోగించడమే మంచిది.
Read also: Cancer: ఈ ఆహారంతో జాగ్రత్త..లేకపోతే క్యాన్సర్ వచ్చే అవకాశం