రక్త క్యాన్సర్ (Blood Cancer) అనేది రక్తం, ఎముక మజ్జ, లింఫ్ మరియు ప్లాస్మాను ప్రభావితం చేసే క్యాన్సర్. ఇది సాధారణంగా రక్త కణాల అసాధారణ పెరుగుదల వల్ల ఏర్పడుతుంది. సాధారణంగా శరీరంలో కొత్త రక్త కణాలు రూపొందడం, పాత కణాలు మరణించడం, కొత్త కణాలు వాటి స్థానాన్ని భర్తీ చేయడం వంటి ప్రక్రియలు జరుగుతాయి. కానీ క్యాన్సర్ కణాలు ఈ సహజ ప్రక్రియను తారుమారు చేసి, ఆరోగ్యకరమైన కణాల ఉత్పత్తిని అడ్డుకుంటాయి.
రక్త క్యాన్సర్ రకాలు (Types of Blood Cancer)
- లుకేమియా (Leukemia):
ఇది ఎముక మజ్జలో ఏర్పడే క్యాన్సర్. ఇందులో ఎక్కువగా తెల్ల రక్త కణాలు (WBCs) నియంత్రణ లేకుండా పెరుగుతాయి.- అక్యూట్ లుకేమియా (Acute) – వేగంగా పెరుగుతుంది.
- క్రానిక్ లుకేమియా (Chronic) – నెమ్మదిగా అభివృద్ధి చెందుతుంది.
- లింఫోమా (Lymphoma):
ఇది శరీరంలోని లింఫాటిక్ వ్యవస్థను ప్రభావితం చేస్తుంది. దీనిలో శోషరస గ్రంథులలో కణాల పెరుగుదల నియంత్రణ లేకుండా జరుగుతుంది.- హాడ్జ్కిన్స్ లింఫోమా (Hodgkin’s Lymphoma)
- నాన్-హాడ్జ్కిన్స్ లింఫోమా (Non-Hodgkin’s Lymphoma)
- మల్టిపుల్ మైలోమా (Multiple Myeloma):
ఇది ప్లాస్మా కణాలను ప్రభావితం చేస్తుంది. ఇవి శరీరంలో యాంటీబాడీలు తయారు చేసే కణాలు.
రక్త క్యాన్సర్ లక్షణాలు (సమగ్రంగా)
తీవ్రమైన అలసట మరియు శ్వాస ఆడకపోవడం
విశ్రాంతి తర్వాత కూడా శరీరంలో అలసట కొనసాగడం, చిన్న పనికే ఆయాసం కలగడం, అనుకోని బలహీనత రావడం లాంటి లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. ఇది సాధారణంగా రక్తహీనత వల్ల జరుగుతుంది, ఇది క్యాన్సర్ (Blood Cancer) కణాలు ఎర్ర రక్త కణాల ఉత్పత్తిని అడ్డుకుంటే సంభవించుతుంది.
వాపు చెందిన లింఫ్ నోడ్స్ మరియు తరచుగా వచ్చే అంటువ్యాధులు
మెడ, చంకలు, గజ్జల వంటి ప్రాంతాల్లో వాపు గల, నొప్పిలేని కణాల గడ్డలు ఉండడం – ఇవి లింఫోమా లేదా లుకేమియాకు సూచన కావచ్చు. క్యాన్సర్ రోగనిరోధక వ్యవస్థను బలహీనపరచడంతో, వైరల్, బాక్టీరియల్ ఇన్ఫెక్షన్లు తరచూ రావడం జరుగుతుంది.
ఎముకలు మరియు కీళ్ళ నొప్పులు
నిరంతర ఎముకల నొప్పి, ముఖ్యంగా వెన్నెముక, పాదాలు లేదా జాయింట్లలో నొప్పులు ఉంటే, అది మజ్జలో క్యాన్సర్ కణాల పెరుగుదల సూచన కావచ్చు. ఇది మల్టిపుల్ మైలోమా లక్షణాల్లో ఒకటి.
రాత్రిపూట చెమటలు మరియు నిరంతర జ్వరం
ఎటువంటి కారణం లేకుండా రాత్రిపూట తీవ్రమైన చెమటలు రావడం, వారం నుండి నెలల వరకు తగ్గని జ్వరం రావడం కూడా గమనించాలి. ఇది శరీరంలోని ఇన్ఫెక్షన్ రిస్పాన్స్ లేదా క్యాన్సర్ కణాల శరీరానికి ధ్వంసకర ప్రభావానికి సంకేతంగా ఉంటుంది.
కాలేయం మరియు ప్లీహము వాపు
కడుపులో పైభాగంలో అసౌకర్యం లేదా నిండుగా ఉండటం అనిపిస్తే, కాలేయం (liver) లేదా ప్లీహము (spleen) వాపు ఉండే అవకాశముంది. ఇది ముఖ్యంగా లుకేమియాలో కనిపించే ఒక లక్షణం.
కారణం లేకుండా బరువు తగ్గడం
ఆహారపు అలవాట్లు మారకుండానే బరువు త్వరగా తగ్గడం, ఆకలి లేకపోవడం వంటి మార్పులు మల్టిపుల్ మైలోమా లేదా ఇతర రక్త క్యాన్సర్లలో కనిపించవచ్చు. శరీర జీవక్రియ వేగవంతం కావడం వల్ల ఇది జరుగుతుంది.
గాయాలు, రక్తస్రావం
చిన్న గాయాలకు పెద్ద నెత్తుటి రావడం, చిగుళ్ళ నుండి రక్తస్రావం, ముక్కు రక్తం, చర్మంపై ఎర్ర మచ్చలు (పెటేకియా) వంటి లక్షణాలు ప్లేట్లెట్ సంఖ్య తక్కువగా ఉండే సంకేతం. ఇది లుకేమియాలో చాలాసార్లు కనిపిస్తుంది.
చికిత్సా మార్గాలు
రక్త క్యాన్సర్కు చికిత్స పలు దశల్లో, వ్యాధి స్థాయిని బట్టి ఇస్తారు:
- కీమోథెరపీ
- రిడియేషన్ థెరపీ
- స్టెమ్ సెల్ ట్రాన్స్ప్లాంట్ (Bone Marrow Transplant)
- ఇమ్యూనోథెరపీ మరియు టార్గెట్డ్ థెరపీ
రక్త క్యాన్సర్ మొదటి దశలో గుర్తించి, తగిన వైద్యాన్ని తీసుకుంటే, రోగులు ఎక్కువకాలం ఆరోగ్యంగా జీవించగలుగుతారు. పై సూచించిన లక్షణాలు కనిపిస్తే, అలసత్వం చూపకుండా వెంటనే వైద్యుల్ని సంప్రదించండి. ముందస్తు జాగ్రత్తలు, క్రమం తప్పని ఆరోగ్య తనిఖీలు మరియు అవగాహనతో ఈ వ్యాధిపై విజయం సాధించవచ్చు .
Read hindi news hindi.vaartha.com
Read also Jaundice: వర్షాకాలంలో జాండీస్ రాకుండా తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు