కోపం – మన ఆరోగ్యానికి మౌనవినాశకం!
“తన కోపమే తన శత్రువు, తన శాంతమే తనకు రక్షణ” అని పూర్వకాలంలో పెద్దలు అన్న మాటలు నేటికీ మన జీవితాల్లో ఎంత ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉన్నాయో తెలుసుకోవాలి. కోపం అనేది సహజమైన మానవ భావోద్వేగం అయినప్పటికీ, అదుపుతప్పిన కోపం మన ఆరోగ్యాన్ని మాత్రమే కాదు, మన సంబంధాలను కూడా తీవ్రంగా దెబ్బతీస్తుంది. జీవితంలో ప్రతి ఒక్కరికి కోపం రావడం సహజమే. అయితే అది ఎంతమేర వరకు నియంత్రణలో ఉంటుందో, అంతవరకూ అది హానికరం కాదు. కానీ, ఎప్పటికప్పుడు వ్యర్థంగా కోపం తెచ్చుకుంటూ ఉంటే అది మానసిక మరియు శారీరక ఆరోగ్యంపై విపరీతమైన ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. ముఖ్యంగా గుండె ఆరోగ్యం, నిద్రలేమి, జీర్ణ సంబంధిత సమస్యలు, మానసిక ఒత్తిడి, ఆందోళన, నిరాశ వంటి అనేక ఆరోగ్య సమస్యలకు ఇది నాంది పలుకుతుంది.
గుండె ఆరోగ్యానికి కోపం పెద్ద శత్రువు
కోపం గుండెపై పడే ప్రభావం చాలా తీవ్రమైంది. పరిశోధనలు చెబుతున్నదేమిటంటే, తరచూ కోపం వచ్చే వ్యక్తుల్లో రక్తపోటు గణనీయంగా పెరుగుతుంది. రక్తనాళాలు గట్టిపడిపోవడం, గుండె స్పందన వేగంగా మారడం, అధిక రక్తపోటు వంటి పరిస్థితులు నెలకొనడం వల్ల గుండెపోటు వచ్చే అవకాశాలు ఎక్కువగా ఉంటాయని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. నేషనల్ లైబ్రరీ ఆఫ్ మెడిసిన్ నివేదిక ప్రకారం, అనవసర కోపం కలిగినవారికి కరోనరీ హార్ట్ డిసీజ్ (CHD) వచ్చే ప్రమాదం సాధారణ వ్యక్తులతో పోలిస్తే ఎక్కువగా ఉంది. కొలంబియా విశ్వవిద్యాలయం ఇర్వింగ్ మెడికల్ సెంటర్ వారు చేసిన అధ్యయనంలో కూడా కోపంగా ఉండే వ్యక్తుల ధమనులు గట్టిపడే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుందని, ఇది స్ట్రోక్ లేదా గుండెపోటుకు దారి తీయవచ్చని హెచ్చరిస్తున్నారు.
మానసిక ఆరోగ్యానికి కూడా ప్రమాదమే
కేవలం శారీరక ఆరోగ్యమే కాదు, కోపం వల్ల మానసిక ఆరోగ్యం కూడా తీవ్రంగా దెబ్బతింటుంది. మెరుగైన ఆరోగ్యం ప్రకారం, తరచూ కోపంగా ఉండే వ్యక్తులు నిద్ర లో బాధపడతారు. నిద్ర లోపించడంతో ఏకాగ్రత తగ్గిపోవడం, మానసిక ఆందోళన పెరగడం, నిర్ణయం తీసుకునే శక్తి తగ్గిపోవడం వంటి సమస్యలు ఉత్పన్నమవుతాయి. దీంతో పాటు అల్సర్లు, ఎసిడిటీ వంటి జీర్ణ సంబంధిత సమస్యలు కూడా చుట్టుముడతాయి. కోపంతో వచ్చే ఒత్తిడి కారణంగా అడ్రినలిన్, కార్టిసాల్ వంటి హార్మోన్లు శరీరంలో అధికంగా విడుదల అవుతాయి. వీటి ప్రభావంతో మన శరీర యంత్రాంగం హద్దులు దాటి పని చేస్తుంది. దీర్ఘకాలంగా ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో జీవించేవారికి మానసిక ఒత్తిడి, మానిక డిప్రెషన్ వంటి సమస్యలు చాలా సాధారణంగా కనిపిస్తాయి.
కోపాన్ని నియంత్రించేందుకు ఉపయోగపడే మార్గాలు
కోపాన్ని పూర్తిగా తొలగించలేకపోయినా, దాన్ని నియంత్రించటం మన చేతుల్లోనే ఉంది. నిపుణులు సూచిస్తున్న ప్రకారం, కోపం వచ్చినప్పుడు శ్వాస తీసుకుంటూ 1 నుంచి 10 వరకూ లెక్కపెట్టడం వల్ల మనస్సు కొంతవరకు ప్రశాంతంగా మారుతుంది. అలాగే కాసేపు అతి ప్రశాంత వాతావరణంలో నడక చేయడం, లేదా మనకు ఇష్టమైన సంగీతం వినడం మెదడుపై ఒత్తిడిని తగ్గించవచ్చు. నిత్య జీవితంలో ధ్యానం, యోగా, సాధన, శ్వాస వ్యాయామాలు వంటి వాటిని అలవాటు చేసుకోవడం వల్ల కోపాన్ని తగ్గించుకోవచ్చు. ముఖ్యంగా, రాత్రి సరైన నిద్ర తీసుకోవడం, ఆహారపు అలవాట్లను మార్చుకోవడం, మనసు ప్రశాంతంగా ఉంచే పుస్తకాలు చదవడం, సినిమాలు చూడడం, ప్రకృతిని ఆస్వాదించడం వంటి చిన్న చిన్న మార్పులు కూడా పెద్ద ఫలితాల్ని ఇస్తాయి. కుటుంబ సభ్యులు, స్నేహితులతో కలిసి సమయాన్ని గడపడం ద్వారా మనలో ఉన్న ఆత్మస్థైర్యాన్ని పెంచుకోవచ్చు. కోపానికి ముందే ముందస్తు నియంత్రణ అవసరం. ఎందుకంటే అది కేవలం మన శత్రువు మాత్రమే కాదు, మన జీవితాన్ని ముప్పుతిప్పులకు గురిచేసే అసలైన సమస్య.
read also: Heart: వేసవి కాలంలో గుండె ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోండిలా!